IL-POETA KONTEMPORANJU MALTI U L-ISTAĠUN SAJFI – KIF WIEĠEB? – It-tielet parti

It-tielet mistoqsija li staqsejt lil għadd ta’ poeti li qed jiktbu llum kienet din:

Għalik l-istaġun tas-sajf huwa żmien meta tiltaqa' iktar ma' poeti oħra, kemm Maltin kif ukoll barranin? Kif u għaliex?

AMANDA BUSUTTIL: Ġeneralment hawn Malta nħallu l-hekk imsejjaħ ‘żmien il-kultura’ għax-xhur xitwin. Nitnikket għall-fatt li fix-xhur tas-sajf, hawn Malta jonqsu ħafna l-okkażjonijiet ta’ kultura, arti eċċ biex ikun hawn taħlit ta’ ideat bejn il-poeti. Jien nemmen li f’Malta għad hawn ħafna xi jsir fiż-żmenijiet sajfin. Jien nara li x-xitwa tlaqqagħni aktar ma’ poeti oħra Maltin, milli fis-sajf għax isiru aktar attivitajiet relatati ma’ tnedijiet ta’ kotba u poeżiji.

CARMEL G. CAUCHI: Is-sajf għalija ma jagħmilx xi differenza kbira minn staġuni oħra, u għalhekk iċ-ċans li niltaqa’ ma’ poeti oħra, Maltin jew barranin, fis-sajf la jikber u lanqas jonqos. Dan iktar jiddependi mil-laqgħat letterarji li jiġu organizzati… u li nkun nista’ nattendi għalihom.

CHARLES MIFSUD: Bis-saħħa u l-ħidma tal-kumitat tal-Għaqda Poeti Maltin, jien għandi ċ-ċans li matul is-sena niltaqa' ma' ħafna poeti oħra li jattendu għall-attivitajiet li tal-anqas darba fix-xahar, l-għaqda torganizza għal dawk li huma membri u wkoll għal kull min irid jattendi.

EMMANUEL ATTARD CASSAR: Fis-sajf l-għaqdiet letterarji inaqqsu mill-attivitajiet tagħhom ta’ laqgħat u smigħ ta’ poeżiji minn poeti Maltin iżda jiżdiedu l-okkażjonijiet biex nisimgħu poeti barranin. Is-sajf huwa żmien fejn normalment ikunu organizzati aktar laqgħat kulturali.

DUN GEOFFREY G. ATTARD: Onestament ikolli ngħid li minħabba l-impenji tiegħi saċerdotali kważi qatt ma nkun nista’ nattendi l-laqgħat poetiċi għalkemm inkun għassa bħal seqer biex nara x’qed jiġri fid-dinja tal-poeżija, kemm f’Malta kif ukoll barra.  Weġġgħetni ħafna l-aħħar deċiżjoni li ħadu żewġ ġurnali Maltin dan l-aħħar li ma jaċċettawx aktar poeżiji biex jippubblikawhom! Ma nistax nispjegalek x’ħassejt!  Kemm għandu raġun il-president tal-Għaqda Poeti Maltin meta jgħid li l-poeżija mhix stmata! Raġun biex ibigħ!  Mill-bqija nista’ ngħid li nipprova nżomm kuntatt bl-email u billi nżur siti ta’ poeti barranin!  Nixtieq kieku għandi possibiltà li f’Malta stess ikollna fejn nippubblikaw il-poeżiji tagħna minbarra Versi u xi pubblikazzjonijiet oħrajn.

GODWIN CINI: Li niltaqa’ ma’ ħbieb oħra poeti huwa dejjem żmien ħelu.

JOHN MALLIA: Fis-sajf, bħalma nagħmel fi staġuni oħra, nagħmel mill-aħjar li nista' biex nattendi l-lejliet letterarji, l-aktar dawk organizzati mill-Għaqda Poeti Maltin.  Dawn il-laqgħat jagħtu l-opportunità lill-poeti jisimgħu, jevalwaw u japprezzaw dak li qed jinkiteb minn poeti oħra sew Maltin kemm barranin.

JONATHAN BALZAN: Trid tkun xi serata letterarja għalija biex niltaqa’ ma’ xi poeti. Inkun qed nistenniehom iktar fis-sajf.

JOSEPH SCIBERRAS (Ħ’ATTARD): Jien ma narax differenza. Pjuttost niltaqa’ iżjed fix-xitwa fil-laqgħat tagħna.

KEVIN TANTI: Sinċerament ma tantx niltaqa’ ma’ poeti la fis-sajf  u lanqas fix-xitwa. Dan tort tiegħi għax ma nattendix attivitajiet li jkunu organizzati minn entitajiet differenti fosthom l-Għaqda Poeti Maltin. U din hi ħasra għax dawn l-attivitajiet għandhom l-iskop li poeti jiltaqgħu bejniethom u jaqsmu xogħolhom flimkien. Mill-banda l-oħra nipprova nagħmel tajjeb għal dan billi naqra poeziji ta’ poeti oħra kemm minn fuq l-internet kif ukoll minn fuq gazzetti bħat-Torċa u l-Mument u gazzetti Online bħal ġens online li jagħtu opportunità u spazju lill-poeżija.

LEANNE ELLUL: Iva. Inħoss li fis-sajf isiru kemxejn aktar attivitajiet jew tal-anqas isiru fi ġranet u ħinijiet aktar aċċessibbli għalija. Għalhekk, nattendi aktar attivitajiet letterarji jew artistiċi oħra filwaqt li drabi nieħu sehem ukoll. Fis-sajf, anke jekk dak li jkun jibqa' għaddej bix-xogħol, wieħed jassumi li l-bniedem ikollu ftit iktar ħin fuq ir-riħ.

MARIO ATTARD: Iva, is-sajf kemm-il darba laqqagħni ma’ kittieba lokali u Taljani u anki Sqallin. Għalija s-sajf huwa perjodu ta’ okkażjoni waħda jew iżjed li fih ikolli xi premjazzjoni poetika fi Sqallija jew fl-Italja. Ħafna drabi ġew sjuf li fihom mort Sqallija, b’mod speċjali u hemmhekk, flimkien ma’ kittieba barranin tkellimna u qsamna l-ideat u l-esperjenzi tagħna. Bis-saħħa ta’ hekk, xi ħaġa li issa ili nwettaq mill-1984, għandi kittieba ħbieb tiegħi kemm minn Sqallija kif ukoll mill-Italja.

Meta nikkonsidra kemm it-tliet staġuni l-oħra tas-sena għalija huma mfawra bix-xogħol akkademiku tiegħi, nistqarr li nħares ’il quddiem għall-wasla ta’ dan l-istaġun.

MAURICE MIFSUD BONNICI: Is-sajf huwa staġun ta’ ġranet twal u bosta attivitajiet u ta’ ħruġ barra mid-dar u dan iġib miegħu laqgħat ma’ bosta nies fosthom poeti. Huwa wkoll stagun tal-ivvjaġġar li fih tiltaqa’ ma’ poeti frustieri għalkemm għalija dan mhux tant komuni.

MIRIAM ELLUL: Il-poeta ssibu kullimkien ikanta kliem ta' mħabba, mibegħda jew qtigħ il-qalb! Tista’ tkun qed tara bniedem ipitter u inti f'din il-pittura tara poeżija! Mela dan bl-arti tiegħu ikun wassallek poeżija mill-isbah li inti tkun tista' ssarraf fi kliem poetiku.

OMAR SEGUNA: Is-sajf huwa għalija ż-żmien fejn ikolli aktar ħin naqra, u allura niskopri poeti ġodda.  Jiena nuża l-mezzi ġodda ta’ teknoloġija fosthom l-internet, fejn mhux biss nista’ naqra diversi poeżiji imma wkoll aktar faċli li nikkorrispondi ma’ xi poeti. 

RAYMOND GRECH: Ġeneralment meta jkun hemm xi serata letterarja jew xi Lejla ta' Poeżija, l-aktar li niltaqa’ ma' poeti oħra. Dawn l-opportunitajiet jinqalgħu matul is-sena kollha; huma okkazzjonijiet fejn isir il-qari tal-poeżija, qsim ta' ideat u tiġdid ta' ħbiberija. Però l-attendenza u l-parteċipazzjoni fis-sajf hija aktar konsistenti peress li t-temp ikun sabiħ fejn ħafna mil-laqgħat isiru barra taħt sema mimlija kwiekeb.

L-iljieli sereni għandhom dak is-seħer li jħajruni niltaqa’ ma’ poeti oħra, okkażjonijiet ukoll sabiex insir naf poeti li qatt qabel ma ltqajt magħhom. Iljieli qamrin fejn jinstema' biss il-grillu iżarżar mistoħbi fid-dlam, 'il bogħod mill-għagħa tan-nies u l-ħsejjes tal-karozzi.

SALV SAMMUT: Minħabba li f’Malta hawn Għaqda waħda ewlenija tal-poeti li jien għandi l-unur inservi bħala s-Segretarju tal-Għaqda Poeti Maltin, fis-sajf donnu li iżjed niltaqa’ ma’ sħabi poeti Maltin għaliex donnu li l-għaxijiet aktar imdawla, iżjed poeti jitħajru jattendu laqgħat ta’ qari ta’ poeżiji li l-Għaqda Poeti Maltin torganizza wieħed jista’ jgħid kull xahar. Hemmhekk wieħed jisma’, jitkellem u jara l-emozzjonijiet differenti ta’ kull kittieb. Poeti barranin ftit ikolli ċans niltaqa’ jekk mhux meta l-Għaqda msemmija ma tistedinx xi poeta barrani hi stess.

STEFANO FARRUGIA: Nixtieq li jkun possibbli għalija li nsib ħin adegwat biex naqsam l-ideat u l-kitbiet tiegħi ma’ poeti oħra, kemm fis-sajf u fil-bqija tas-sena, għax dan jgħini nsir iżjed konxju mir-realtajiet li qed jitkellmu dwarhom il-poeti u kittieba oħra, Maltin u barranin, u l-libsa li huma jagħżlu li jagħtu lill-ideat tagħhom. B’hekk inkun nista’ nħares lejn ix-xogħlijiet tiegħi minn lenti dejjem aktar oġġettiva biex l-awtokritika li nagħmel tkun ta’ fejda għalija bħala kittieb relattivament ġdid li għadni qed niskopri l-meded kbar u fertili li toffri l-poeżija minn kull lat, u għalhekk ukoll inħobb nesperimenta bi stili ġodda li nittama jagħtu togħma aktar friska lill-versi li ndomm.

Bħala kittieb żagħżugħhi xewqa tiegħi li jinħolqu aktar opportunitajiet fuq bażi regolari biex il-kittieba żgħażagħ jesprimu ruħhom u jiltaqgħu flimkien, speċjalment fix-xhur sħan tas-sajf, meta jkunu inqas imtaqqlin bl-istudju u b’impenji rigorużi oħra, u mhux biss jaqsmu t-talenti tagħhom bħala grupp, imma l-fatt li jkunu maqgħquda f’tim jgħinhom aktar joħorġu b’ideat ġodda biex jippromwovu l-interessi tagħhom u jsemmgħu aktar b’vuċi għolja l-preokkupazzjonijiet u l-aspirazzjonijiet tagħhom bħala kittieba, bit-tama konkreta li tittieħed azzjoni retta minnufih kull fejn ikun hemm bżonn. Fl-istess ħin, kemm permezz tal-għaqdiet letterarji li jiena msieħeb fihom u tal-kuntatt regolari fuq bażi personali, infittex li nikkomunika kontinwament ma’ kittieba oħra li kienu xprun għalija f’dawn is-snin biex inkompli nikteb u ninvolvi ruħi kemm nista’ bħala kittieb, u għalhekk inkun qed nonqos jekk ma nfittixx il-pariri tagħhom u ma nagħtix widen għall-kelma f’waqtha li dejjem tawni bħala għalliema u ħbieb sinċieri.

THERESE PACE: Il-lejliet ta’ poeżija li nattendi jinżammu kemm fix-xitwa kif ukoll fis-sajf, jieqfu biss għal perjodu ċkejken fi żmien il-Milied. Fis-sajf, dawn l-iljieli jinżammu fil-beraħ fejn jitgawdew minn firxa ikbar ta’ nies, għalhekk, iva, tiltaqa’ ma’ iktar poeti li forsi matul is-sena jkunu impenjati fil-ħidma tagħhom li forsi ma tħallilhomx ħin għal lejliet bħal dawn u li fiż-żmien ta’ ferja sajfija jkunu jistgħu jattendu. Fis-sajf ukoll, peress li n-nies isiefru iktar, jista’ jkun hemm tpartit fejn poeti jżuru pajjiżi oħra għal laqgħat ta’ poeżija.

Xi poeżiji li qed jinkitbu llum:

THAT CALL OF DEATH

Call me if you love me

Call me if you care

 But if you know I’m driving

That phone call please do spare

Mobile phones and driving

Don’t mix, like drinking beer

Drunk you must not drive

Phoney drivers cannot steer

Never call while driving

It’s like playing with a sharp knife

Don’t read or send SMS’s

Don’t drive to death your life

GODWIN CINI

             
  Vendetta

Fil-post fejn ma jikbrux fjuri
temmet ħajjitha fuq xafret il-għira
il-lelluxa tassew umli
qalb ħdura ta' min jistmerrha.

                               John Mallia

Jekk Aħjar Għalik…

Mhux aħjar tisma’ 'il-grillu jinnamra

fis-skiet tal-lejl…

minflok tisma’ r-roti tal-karozzi

iwerżqu-maħruqa fuq l-asfalt mikul?

Mhux aħjar tħares lejn il-qamar jiddi

b’wiċċu daħkan…

minflok l-uċuħ iwerrċu ta’ Janus 

ixettlu s-semm minn wara l-persjani?

Mhux aħjar timla l-pulmun bl-arja safja

tal-majjistral…

minflok tibla’ d-dħaħen taċ-ċmieni

jifgawlek imnifsejk bin-nugrufun?

Jekk aħjar għalik u trid daqsxejn mistrieħ,

għandi l-għanja

tal-grillu f’qamar il-għasel, tfewweġ

bl-arja safja mal-versi tmewweġ.

                                                      

Raymond Grech

L-AĦBARIJIET

Ftaħt l-istazzjonijiet televiżivi

Biex mill-orakli tal-verità nisma’

l-aħbarijiet ġenwini mhux maħluqa

minn strateġiji manipulattivi.

F’wieħed minnhom quddiemi deher kollox

Dlam ... dlam ... dlam u dlam biss.

Xejn dawl – kollox dlam.

Kulma smajt li kien diżastru –

Armageddon dalwaqt riesaq għal fuqi.

Dawwartlu għal fuq ieħor

U stagħġibt kif,  issa deher kollox ċar,

Dawl ... dawl ... dawl u dawl biss.

Xejn dlam – kollox dawl.

Kull fejn inħares kollox qed iwarrad

F’Utopia tal-għaġeb;

Shangri-la bla ebda tmiem.

Ippruvajt lil stazzjon ieħor,

Qaddej fidil ma’ kif jordna l-istat.

Donni tħawwad b’dak li rajt u li smajt,

Dlonk quddiemi bdew iġibuli

Aktar dawl milli dlam ...

Ftit dlam u ħafna dawl.

Hekk għandu jkun tassew il-qaddej fidil.

Stordut u diżulluż

Bagħat lil kulħadd jixxejjer ’l hemm u ’l hawn

U f’qalbi stqarrejt kemm saru jmarduni.

Fil-pront dawwartlu biex nara ’l Chuck Norris

Fuq Rete Quattro.

Salv Sammut

(Settembru 8, 2011)

 IPPERMETTULI

Ippermettuli, ħieles,
tal-ħolm nibni l-kastelli
ngħammarhom bl-aqwa attrezzi
li s’issa qatt ma kelli

Ippermettuli nimraħ
f’pajsaġġi kollha ħdura
fejn ebda ndħil ma jfixkel
iċ-ċikli tan-natura.

Ippermettuli l-lussu
ta’ saqaf li jgħattini
ta’ ħbejża li twitini
ta’ dinjita’ tfisqini.

Ippermettuli l-għaxqa
ta’ fomm jislet tbissima
ta’ jdejn f’xulxin maħfuna
ta’ mewġa s-sliem tirrima.

Ippermettuli noħloq
rebbiegħa universali
fejn jien u int, għall-bqija,
infasslu l-ideali.

THERESE PACE